Άρθρο από τις μαθήτριες του Β1 Γ. Δ. και Γ. Ε.

    Συμβουλές για να γίνεις όμορφη σαν την Ωραία Ελένη

Σε ενδιαφέρει η εξωτερική σου εικόνα; Επιθυμείς να εξαίρεται η ομορφιά σου και να χαρακτηρίζεται θεϊκή; Θέλεις να σχολιάζουν θαμπωμένοι στο πέρασμά σου οι πάντες την επίδραση της ομορφιάς σου;

Λοιπόν, ακολουθούν συμβουλές που θα σου επιτρέψουν να νιώσεις όμορφη σαν αρχαία Ελληνίδα, να γίνεις η  Ωραία Ελένη της Τροίας……..

Βήμα 1^ο : Αρχικά, σου προτείνω να φορέσεις έναν ιωνικό ποδήρη χιτώνα (ή αλλιώς εσθής) με χειρίδες δηλαδή μακρύ- να αγγίζει το έδαφος- ένδυμα αλλά και φαρδύ. Υπάρχει βέβαια και ο δωρικός χιτώνας, αλλά ο ιωνικός είναι πιο κομψός και θηλυκός. Το υλικό του υφάσματος θα είναι από λινάρι χρώματος λευκού.  Ο χιτώνας σου θα είναι πολύπτυχος, δηλαδή θα διακρίνεται για τις πλούσιες πτυχώσεις του.  Θα είναι διακοσμημένος με σχέδια στην ύφανση του υφάσματος και περιμετρικά με χρυσοκέντητα μοτίβα (αστέρια, πουλιά και άλλα σχέδια).  Μπορείς να φτιάξεις το χιτώνα σου από δύο ορθογώνια τμήματα  υφάσματος, τα οποία θα είναι ραμμένα  μεταξύ τους σε δύο σημεία και στο ύψος των ώμων.  Οι ραφές στους ώμους θα διακοσμηθούν με πόρπες.  Θα μπορούσες να τραβήξεις το ύφασμα  στο ύψος της μασχάλης προς τα πάνω και να δημιουργήθούν ανάλογα με το φάρδος μεγάλες χειρίδες -τοξωτά μανίκια που καλύπτουν τα χέρια, που στην πάνω τους πλευρά να φέρουν σειρά κομβίων. Στη μέση θα φορέσεις ζώνη με λεπτά επιρράμματα και διακοσμημένη με φύλλα χρυσού.

  Βήμα 2^ο  : Πάνω από το χιτώνα θα σου πρότεινα να φορέσεις μάλλινο ιμάτιο για προστασία από το κρύο. Θα αποτελεί το περίβλημα, δηλαδή το σημερινό πανοφώρι. Το χρώμα του ιματίου θα είναι πορφυρό με χρυσοποίκιλτες λεπτομέρειες στις άκρες.  Θα το περάσεις είτε κάτω απο την αριστερή μασχάλη και θα το τυλίξεις γύρω απο το στήθος και την πλάτη σου  στερεώνοντας το με πόρπη πάνω από το δεξιό βραχίονα. Από την άλλη πλευρά θα πέφτει ανοιχτό προς τα κάτω. Μπορείς επίσης να το αφήσεις να πέφτει ριχτό και ελεύθερο  στην πλάτη με τις δύο άκρες να περνάνε πάνω απο τους ώμους και να κρέμονται μπροστά. Το ιμάτιό σου θα πρέπει να είναι σεμνό, δηλαδή να καλύπτει τα γόνατα αλλά να μη φτάνει μέχρι τους αστραγάλους.

Βήμα 3^ο   : Πάνω από τον χιτώνα θα ήταν ενδεδειγμένο –σύμφωνα με τα ήθη της εποχής για την κυκλοφορία των γυναικών- να φορέσεις ανοιχτό πέπλο ή εανό. Μάλλινο δηλαδή και μακρύ ύφασμα το οποίο θα καλύπτει το σώμα αλλά και το κεφάλι σου αν χρειαστεί.  Σου προτείνω όπως και στο ομηρικό έπος ο πέπλος σου να είναι παμποίκιλος και ολοκέντητος με προέλευση απο την Τύρο και τη Σιδώνα.  Το ύφασμα θα είναι ορθογώνιο, το οποίο δεν χρειάζεται καν να ραφτεί, αλλά θα αναδιπλώνεται στο ύψος των ώμων. Τμήμα του θα πέφτει οριζόντια προς τα έξω και εμπρος σχηματίζοντας ένα μακρύ απόπτυγμα.  Απαραίτητα θα τον στερεώσεις με περόνες με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργείται άνοιγμα στο λαιμό και στο βραχίονα. Στην αριστερή του πλευρά θα είχει δύο παρυφές  κάτω και τέσσερις επάνω στο ύψος του απο πτύγματος, το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ώς κάλυμμα κεφαλής.  Μπορεί επίσης ο πέπλος σου να είναι εύζωνος ή βαθύζωνος, στερεωμένος δηλαδή με ζώνη στη μέση.

Βήμα 4^ο  : Την ενδυμασία σου θα την ολοκληρώσεις με τα σωστά υποδήματα. Υπάρχουν βέβαια διάφορα είδη, όπως κνημίδες υφασμάτινες, δερμάτινες ή  μεταλλικές,κλειστά υποδήματα, μπότες, οι λεγόμενες ενδρομίδες ή εμβάδες, κόθορνοι και κρηπίδες. Εσύ όμως επιβάλλεται να επιλέξεις σανδάλια κατασκευασμένα από δερμάτινη σόλα την οποία συγκρατούν πλήθος από λεπτούς δερμάτινους ιμάντες χρώματος ερυθρού που στις εξωτερικές άκρες έχουν χρυσές λεπτομέρειες.

Βήμα 5^ο  : Από την εμφάνισή σου δεν πρέπει να λείπουν τα χρυσά κοσμήματα. Οι γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα φορούσαν κοσμήματα μόνο για δημόσιες εμφανίσεις ή ειδικές περιπτώσεις. Συχνά με αυτά έδειχναν τον πλούτο τους και την κοινωνική τους θέση.  Τα κοσμήματα που φορούσαν οι γυναίκες ήταν κολιέ, σκουλαρίκια, μενταγιόν, καρφίτσες, βραχιόλια, περιβραχιόνια, ζώνες, δαχτυλίδια, στεφάνια και άλλα περίτεχνα κοσμήματα των μαλλιών.  Σου προτείνω περιδέραιο και περιβραχιόνιο μακεδονικής προέλευσης.

Βήμα 6^ο : Το χτένισμά σου θα πρέπει να είναι ανάλογο της επίσημης ενδυμασίας σου. Δηλαδή αφού περιποιηθείς τα μακριά ξανθά μαλλιά σου με αμυγδαλέλαιο και δαφνέλαιο και έλαιο κέδρου στις άκρες, θα τα χτενίσεις καλά. Στη συνέχεια θα δημιουργήσεις κυματισμούς με τη βοήθεια καλαμιστήρα ,δηλαδή χάλκινης ζεστής μεταλλικής ράβδου. Με χωρίστρα στη μέση θα πλέξεις δεξιά και αριστερά δύο πλεξούδες τις οποίες θα στερεώσεις περιμετρικά γύρω απο το κεφάλι με καρφίδες σε στυλ στεφανιού. Στο συγκεκριμένο σημείο στο τέλος μπορείς να στερεώσεις κάποιο χρυσό διάδημα. Το υπόλοιπο των μαλλιών μπορείς να το πλέξεις σε χαλαρή κοτσίδα ψαροκόκκαλο και το τελείωμα να καταλήγει σε χαλαρές μπούκλες.

Βήμα 7^ο : Το μακιγιάζ σου θα πρέπει να είναι ελαφρύ και διακριτικό. Θα βάψεις αψιδωτά τα φρύδια σου με αντιμόνιο και τις βλεφαρίδες σου με μείγμα απο ασπράδι αυγού, αμμωνία και ρετσίνι. Στα μάγουλα και στα χείλη σου θα βάλεις μείγμα από σκόνη χένας και χυμό μούρου ανακατεμένα με έλαιο μολόχας.

Τώρα πια είσαι έτοιμη να κυκλοφορήσεις στον Πύργο των τειχών και να θαμπώσεις τα πλήθη!

                                                                                                                                    Γουγούλη Δήμητρα

                                                                                                                                   Γεωργίου Εβελίνα

  Πηγές

http://www.24grammata.com

http://www.tmth.edu.gr

http://www.haircut.gr

http://www.textile.chem-net.gr

http://www.gym-ralleion.att.sch.gr

http://www.anakalipto.blogspot.gr

http://www.authorstream.com

http://www.3aegean.gr

http://www.scribd.com

http://www.istorikathemata.com

http://wwwslideboom.com

http://www.protothema.gr

http://www.hellinon.net

http://www.wikipedia.gr

http://www.tmth.edu.gr

http://www.kosmimatamexantres.blogspot.gr

η μονομαχία του Αχιλλέα με τον Έκτορα

Παρακολουθήστε το απόσπασμα από την κινηματογραφική ταινία "Troy"
και τσεκάρετε αν οι παρακάτω στίχοι του Ομηρικού κειμένου επαληθεύονται στην ταινία.

Έκτορας: «ολόγυρα εις τα τείχη τρεις μ' εκυνήγησες  φορές, και αντίκρυ εις την ορμήν σου να μείνω δεν ετόλμησα·»
Έκτορας: «Και πρώτ' ας συμφωνήσουμε και μάρτυρες μεγάλοι θα 'ναι οι θεοί και έφοροι στο λόγο που θα ειπούμε.»
Είπε και το μακρόσκιον ξετίναξε (ο Αχιλλέας) κοντάρι. Καθώς το είδε εκάθισε να το ξεφύγει ο Έκτωρ, κι επέταξε απ' επάνω του το χάλκινο κοντάρι και αυτού στυλώθη μες στην γην κι η Αθηνά το παίρνει και από τον Έκτορα κρυφά το δίδει του Αχιλλέως.
Χαμένο είδε τ' ακόντι του ο Έκτωρ κι εχολώθη, κατηφιασμένος έμεινε, που άλλην δεν είχε λόγχην. Κι έσυρε δυνατήν φωνήν να ειπεί του Δηιφόβου κοντάρι να του φέρει ευθύς, κι αυτός εκεί δεν ήταν.
Είπεν αυτά κι έσυρ' ευθύς (ο Έκτορας) ακονημένο ξίφος που στο μηρί του εκρέμουνταν και δυνατό και μέγα
Πετάχθη πάλιν ο Αχιλλεύς με ορμήν πολέμου αγρίαν, την εξαισίαν πρόβαλεν ασπίδα του εις το στήθος, με το κεφάλι έκλιν' εμπρός την περικεφαλαίαν, και ολόγυρ' αναδεύονταν οι ολόχρυσες πλεξίδες,
αλλ' εκεί όπου ο τράχηλος χωρίζει από τον ώμον και όπου μ' απίστευτην ροπήν σβήν' η ψυχή του ανθρώπου· εκεί τον λόγχισ' ο Αχιλλεύς, επάνω ως ορμούσε και απ' τον απαλόν τράχηλον αντίκρυ εβγήκε η λόγχη·
Και αφού την λόγχην τράβηξε (ο Αχιλλέας) και απόθεσε απ' το σώμα, τον γύμνωσε από τ' άρματα στο αίμα του βαμμένα κι έτρεχαν όλ' οι Αχαιοί και γύρω θεωρούσαν του Έκτορος το ανάστημα, την όμορφην ειδή του και δεν εσίμωσε κανείς χωρίς να τον κεντήσει.

Άρθρο για τη μονομαχία από τον μαθητή του Β1 B. Ν.

                 H MONOMAXIA KAI H EΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ

Για πολλούς αιώνες  οι έννοιες της ανδρείας και της τιμής οδηγούσαν τους ανθρώπους να λύσουν τις διαφορές τους με τη δύναμη των όπλων, μπροστά μάλιστα σε κοινό που επευφημούσε  τη γενναιότητα των μονομάχων. Το έπαθλο ήταν μεγάλης αξίας για το νικητή και η δόξα αναμφισβήτητη. Ο θιγμένος «καλούσε» σε μονομαχία εκείνον που τον είχε προσβάλει . Ο αγώνας ήταν συναινετικός και για να πραγματοποιηθεί , ακολουθούνταν μια συγκεκριμένη διαδικασία.

Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ ΣΤΟΝ ΟΜΗΡΟ

Κυρίαρχη θέση ανάμεσα στις μονομαχίες που παρουσιάζει ο Όμηρος έχει βέβαια η μονομαχία Αχιλλέα-Έκτορα. Κάθε μονομαχία πάντως ακολουθεί ένα συγκεκριμένο  τυπικό .

• 1ο στάδιο : Συνάντηση των δύο αντιπάλων, ‘αγώνας λόγων’.

     Πριν από την κυρίως μονομαχία (σύγκρουση των δύο μονομάχων), προηγείται ένας αγώνας λόγων, που αποτελεί τυπικό μοτίβο των μονομαχιών. Ο αγώνας αυτός περιλαμβάνει γενικά χλευαστικές ή προκλητικές εκφράσεις με τις οποίες προκαλούσαν οι αντίπαλοι ο ένας τον άλλον ή καυχησολογίες. Στόχος των καυχησιών τους ήταν να προβάλλουν την αξία τους, ώστε να τρομάξουν τον αντίπαλο, αλλά συγχρόνως να τονώσουν την αυτοπεποίθηση και το φρόνημά τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης, ότι στους αγώνες λόγων δεν ξεχνούσαν να αναγνωρίσουν και τον αντίπαλό τους. Μ’ αυτόν τον τρόπο, αν νικούσαν θα ήταν μεγαλύτερη τιμή αν ο αντίπαλος ήταν καλός, και απ’ την άλλη πλευρά αν έχαναν δεν θα μειώνονταν καθόλου αφού έχασαν από έναν ισάξιο αντίπαλο.

 - Στη ραψωδία Ζ, η μονομαχία ξεκινά με τον αγώνα λόγων ανάμεσα στον Γλαύκο- Διομήδη, όπου ανακαλύπτουν την φιλία που τους συνδέει.

- Στη Ραψωδία Η, παρακολουθούμε  τον αγώνα λόγων ανάμεσα στον Αίαντα και τον Έκτορα.

 - Στη Ραψωδία Χ, έχουμε τον αγώνα λόγων ανάμεσα στον Έκτορα και στον Αχιλλέα. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι αυτός ο αγώνας λόγων διαφέρει από τους προηγούμενους. Ο Έκτορας δεν προσβάλει τον Αχιλλέα ούτε χρησιμοποιεί καυχησιολογίες, ομολογεί πως  είχε φοβηθεί τον Αχιλλέα και  δηλώνει αποφασισμένος να τον αντιμετωπίσει . Ως προς τον Αχιλλέα, προλέγει τον θάνατο του Έκτορα με την συμπαράσταση της Αθηνάς.

• 2ο στάδιο : Η ‘κυρίως’ μονομαχία, ανταλλαγή χτυπημάτων.

     Αρχικά ρίχνουν κοντάρια από απόσταση , η αντοχή των ασπίδων και η  δεξιότητά τους τους προφυλάσσει.  Στη συνέχεια επιτίθενται με πέτρες ,συνεχίζουν τη μονομαχία  με  ξίφη, μάχονται ακόμη και με τα χέρια. Κάποιες φορές, και μάλλον τις περισσότερες, γίνεται κάποια θεϊκή παρέμβαση . Το θανάσιμο πλήγμα υφίσταται αυτός που εγκαταλείπεται από τους θεούς .

• 3ο στάδιο : Παρέμβαση κηρύκων για την λήξη της μονομαχίας ή καυχησιολογία νικητή πάνω από το νεκρό σώμα το αντιπάλου.

     Οι κήρυκες θεωρούνταν πρόσωπα ιερά , που είχαν την προστασία του ίδιου του Δία και κρατούσαν σαν σύμβολο του αξιώματός τους το σκήπτρο. Παρεμβαίνουν όταν πέσει το σκοτάδι και η μονομαχία είναι ακόμη σε εξέλιξη, για να την διακόψουν. Όταν υπάρχει νικητής, ακολουθεί σκύλευση του νεκρού  καθώς ο νικητής παίρνει τα όπλα του και  υπερηφανεύεται με κομπαστά λόγια . Ο ετοιμοθάνατος ήρωας προλέγει συχνά το τέλος του αντιπάλου του.

Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

    Στο Ρωμαϊκό Αμφιθέατρο πραγματοποιούνταν οι μονομαχίες,  που αποτελούσαν μια από τις πιο αγαπημένες διασκεδάσεις του ρωμαϊκού λαού. Μπορούσαν να τις παρακολουθούν πέρα από τους Ρωμαίους πολίτες, γυναίκες, ξένοι και δούλοι. Οι παραστάσεις διαρκούσαν από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου. Οι μονομάχοι (gladiatores) ήταν δούλοι αλλά και ελεύθεροι που προέρχονταν από τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα και δελεάζονταν από τις μεγάλες ανταμοιβές των νικητών μονομάχων. Ανάμεσα τους βρίσκονταν ακόμη αιχμάλωτοι πολέμου και κακοποιοί. Στην αρένα καλούνταν να αναμετρηθούν με άγρια ζώα (venationes) ή να συμπλακούν μεταξύ τους σε αιματηρές μονομαχίες. Στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία όμως  η μονομαχία μετατράπηκε σε ένα σκληρό θέαμα που ξεσήκωνε τα πλήθη. Ο βάρβαρος και αιματηρός αγώνα  ικανοποιούσε την ανάγκη ενός κοινού προετοιμασμένου να δει να αγωνίζονται μέχρι θανάτου οι δύο μονομάχοι. Άλλωστε, είχε ήδη μετατραπεί σε επάγγελμα και αποτελούσε πολιτική του ρωμαϊκού κράτους για «άρτο και θεάματα» προς  το πλήθος που παραληρούσε και εξυμνούσε κατά αυτόν τον τρόπο την απόλυτη βία.

                                  Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ ΣΤΟΝ  ΜΕΣΑΙΩΝΑ

    Η μονομαχία  στο Βυζάντιο εξελίχθηκε σε ριψοκίνδυνο άθλημα  ιππέων, ενώ στο μεσαίωνα επανήλθε η έννοια της τιμής και της γενναιότητας, καθώς οι ιππότες αγωνίζονταν για να επιβεβαιώσουν την αξία και τις ικανότητές τους είτε για να κερδίσουν ως έπαθλο την εξουσία ή την αγαπημένη τους.  

Καταρχήν, ο Διαδορατισμός, γνωστότερος ως κονταρομαχία ή κονταροχτύπημα, ήταν αρχικά στρατιωτικό έφιππο άθλημα μάχης, που περιλάμβανε αγώνες με κοντάρια ή άλλα παρόμοια όργανα ενάντια σε επερχομένους ιππείς που συνηθέστερα έφεραν πανοπλία. Οι αγώνες γίνονταν πάνω σε εκπαιδευμένα άλογα κατά ζεύγη ατόμων ή κατά ομάδες ζευγών που εφορμούν ο ένας κατά του άλλου με προτεταμένα μακριά ξύλινα κοντάρια, με στόχο να ρίξουν τον αντίπαλο από το άλογο. Κι ενώ η  κονταρομαχία ήταν γνωστή ήδη από τον 9ο αιώνα , πήρε μεγαλύτερη έκταση τον 11ο αιώνα. Στη μεν Γαλλία αποκαλούνταν «τουρνουά» και γινόταν συμπλοκή δύο ομάδων εφίππων που κρατούν ρόπαλα και ξίφη, στη δε Ιταλία «γκιόστρα», εξ ου και η ελληνική δημώδης ονομασία του, «γιόστρα». Είναι η μονομαχία δύο καβαλάρηδων που φορούν βαριές πανοπλίες και κράνη και κρατούν μακριά ξύλινα κοντάρια. Εφορμούν ο ένας κατά του άλλου με προτεταμένα τα κοντάρια, για να ρίξουν τον αντίπαλο από το άλογο.  Γενικά ήταν ριψοκίνδυνο άθλημα που συχνά έπαιρνε και άσχημες διαστάσεις με κατάληξη βαρείς τραυματισμούς μέχρι και το θάνατο.

Προς τα τέλη της μεσαιωνικής περιόδου είναι που έγινε η μονομαχία εξαιρετικά δημοφιλής στην αριστοκρατική τάξη της Ευρώπης, εκπαιδεύοντας ταυτόχρονα τους ευγενείς για σώμα με σώμα μάχη. Σύντομα βέβαια η μονομαχία ξέφυγε από κάθε λογικό έλεγχο και ήταν πλέον η ιδανική μέθοδος για να ξεκαθαρίζουν οι λογαριασμοί, να υπερασπίζεται η τιμή και να αποφασίζεται ποιος θα κέρδιζε το χέρι της «αγαπημένης». Ακόμα και δικαστικές μονομαχίες υπήρχαν και ήταν νομικά θετικές ως τρόπος για να τακτοποιούνται εκκρεμότητες και διαφορές. Ο νικητής σπάνια λογιζόταν δολοφόνος, την ίδια στιγμή που η κοινωνική του θέση βελτιωνόταν δραστικά. Το σπαθί ήταν το προτιμώμενο όπλο, αν και δεν ήταν καθόλου ασυνήθιστο να χρησιμοποιούνται σχεδόν τα πάντα, φτάνει να το συμφωνούσαν οι αντίπαλοι.

Ακόμη και αυτοκράτορες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, σαν τον Μανουήλ Α΄ Κομνηνό (1143-1180) και τον Ανδρόνικο Γ΄ Παλαιολόγο (1328-1341), έπαιρναν μέρος σε μονομαχίες. Στον Ερωτόκριτο, αλλά και σε άλλα επικά και ερωτικά μυθιστορήματα που γράφτηκαν κατά τα όψιμα Βυζαντινά χρόνια και αργότερα, αναφέρονται αγώνες κονταρομαχίας. Τον 16ο αιώνα, στη διάρκεια μιας κονταρομαχίας σκοτώθηκε ο βασιλιάς Ερρίκος Β' κι από τότε άρχισε να εγκαταλείπεται σιγά - σιγά το ριψοκίνδυνο αυτό άθλημα για χάρη του ιππόδρομου.  Τελευταία φορά που οργανώθηκε επίσημος αγώνας κονταρομαχίας ήταν το 1839 στο Τορίνο (Ιταλία), με αφορμή την επίσημη διέλευση από την πόλη του τότε διαδόχου της Ρωσίας Αλέξανδρου.

                                    Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ ΣΤΟ FAR WEST

Όπως δεν υπάρχει Αμερικανός που να μη γνωρίζει τι είναι το γουέστερν, έτσι δεν υπάρχουν πιο συγκεκριμένοι κινηματογραφικοί ήρωες απ' ό,τι αυτοί που φιγουράρουν στα γουέστερν. Έτσι, οι κινηματογραφικές ταινίες, τα κλασικά γουέστερν, υπηρετούσαν την ανάγκη της εποχής να προβληθεί το πρότυπο του γενναίου και έντιμου μονομάχου που αγωνιζόταν υπηρετώντας ουσιαστικά το δίκαιο  και το νόμο. Η πλέον αναγνωρίσιμη και πολυπόθητη σκηνή ενός καλού γουέστερν δεν είναι άλλη από την παραδοσιακή μονομαχία με τα κολτ, εκεί που ο εκπρόσωπος του νόμου τίθεται απέναντι στον παράνομο με τα χέρια ανοιχτά για να φανεί ποιος είναι γρηγορότερος στο τράβηγμα. Οι αμερικανικές αξίες αντικατοπτρίζονταν και την ίδια ώρα διαμορφώνονταν μέσα από το κλασικό αμερικανικό γουέστερν. Ο δυνατός, σιωπηλός συνήθως, μοναχικός ήρωας έφτιαξε την εικόνα μεγάλων κινηματογραφικών αστέρων που ταυτίστηκαν με το είδος. 

  Στην πραγματικότητα βέβαια οι εν λόγω σκηνές λάμβαναν χώρα μόνο στο σινεμά, καθώς σπάνια τις συναντούσες στην Άγρια Δύση, εκεί δηλαδή που τα πράγματα ήταν σαφώς λιγότερα ιπποτικά από όσο μας δίδαξε το Χόλυγουντ.   Ο Wild Bill Hickok, για παράδειγμα, πυροβολήθηκε στην πλάτη την ώρα που έπαιζε χαρτιά, βρίσκοντας έναν όχι και τόσο ένδοξο θάνατο. Παρά ταύτα, ανάμεσα στους λωποδύτες, τους κακοποιούς και τους αστυνόμους της εποχής υπήρξαν και μια χούφτα σκληροτράχηλων πιστολέρο, οι περιπέτειες των οποίων σφυρηλάτησαν τον μύθο της Άγριας Δύσης, τον οποίο και αξιοποίησε το  Χόλυγουντ.

                                       ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ... ΑΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

     Οι μονομαχίες γίνονταν για θέματα τιμής. Ο θιγμένος «καλούσε» σε μονομαχία εκείνον που τον είχε προσβάλει.  Ο πρώτος μονομάχος έπρεπε να στείλει γραπτώς το «κάλεσμα» στο σπίτι του αντιπάλου, με έναν απεσταλμένο της απολύτου εμπιστοσύνης του. Όταν ο δεύτερος μονομάχος αποδεχόταν την πρόκληση, έπρεπε να οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία και τόπος για τη μονομαχία. Οι δύο μονομάχοι αποφάσιζαν ποια όπλα θα χρησιμοποιούσαν. Μέχρι τον 18ο αιώνα, χρησιμοποιούνταν κυρίως σπαθιά και αργότερα πιστόλια. Παρόντες έπρεπε να είναι μάρτυρες που διασφάλιζαν ότι η διαδικασία θα γίνει αξιοπρεπώς.

     Στην Ελλάδα οι μονομαχίες γίνονταν συχνά με απλές αφορμές. Αρκούσε ένα προσβλητικό σχόλιο για να υπάρξει πρόσκληση σε μάχη. Πολλές φορές μεσολαβούσαν συγγενείς, φίλοι ή συνεργάτες και την τελευταία στιγμή άλλαζαν γνώμη στον ένα από τους δύο μονομάχους. Εντυπωσιακό είναι ότι σε μονομαχίες συνήθως δεν κατέφευγαν οι απλοί πολίτες, αλλά αξιωματικοί του στρατού, δικηγόροι, ακόμα και βουλευτές.

     Το 1914, ακόμα και ο πρωθυπουργός Γ. Θεοτόκης παρολίγον να πάρει μέρος σε μονομαχία με τον βουλευτή Κ. Ζαβιτσιάνο λόγω προσωπικών αντεγκλήσεων. Όλα είχαν συμφωνηθεί, αλλά την τελευταία στιγμή κανείς από τους υποψήφιους δεν εμφανίστηκε στον τόπο, που είχε οριστεί για τη μονομαχία. Η τελευταία αιματηρή μονομαχία στην Ελλάδα έγινε  το 1904 και ήταν αιματηρή. O βουλευτής Τρικάλων Κοκός Χατζηπέτρος, με αφορμή κάποια αγόρευση στη Βουλή, έβρισε τον υπουργό Σπύρο Στάη, προσβάλλοντας την οικογένειά του. Τα αίματα άναψαν και οι δυο βουλευτές αντάλλαξαν βαριές κουβέντες προτού μιλήσουν τα όπλα. Ακόμα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Γ. Θεοτόκης προσπάθησε να τους αποτρέψει, αλλά μάταια. Οι δύο μονομάχοι όρισαν ως σημείο της αναμέτρησης τον Ποδονίφτη, σ’ ένα χωράφι. Μόλις δόθηκε από τους μάρτυρες το σύνθημα, ακούστηκαν οι πυροβολισμοί και η σφαίρα του υπουργού βρήκε κατάστηθα τον βουλευτή Κοκό Χατζηπέτρο. Το σοκ στην αθηναϊκή κοινωνία ήταν μεγάλο  και έκτοτε δεν ξανάγινε φονική μονομαχία. Σήμερα, έχει μείνει μόνο η φράση «αν είσαι άντρας, έλα να μετρηθούμε», σαν ανάμνηση της βάρβαρης τακτικής της μονομαχίας.

                                        Η ΜΟΝΟΜΑΧΙΑ  ΣΗΜΕΡΑ

   Βέβαια, έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να φτάσουμε στη σημερινή εποχή, όπου η μονομαχία μεταφέρθηκε σε άλλο επίπεδο, στο λεκτικό. Η βασική έννοια του debate είναι το ελληνικό διαπληκτίζομαι, δηλαδή ανταλλάσσω χτυπήματα. Αν μάλιστα μάς ενδιέφερε η ακριβής του απόδοση στα Ελληνικά θα μπορούσαμε να καταφύγουμε ακόμη και στη λ. διαπληκτισμός.

 To debate, το σημαντικότερο πανεπιστημιακό πνευματικό αγώνισμα παγκοσμίως, είναι ένας αγώνας επιχειρημάτων και πειθούς γύρω από ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα. Μετά από ολιγόλεπτη προετοιμασία, 2 ή 4 ομάδες ομιλητών αναπτύσσουν την επιχειρηματολογία τους για το ζήτημα του αγώνα, αντικρούοντας τα επιχειρήματα των αντιπάλων σε ολιγόλεπτους λόγους.  Οι παίκτες αναπτύσσουν την επιχειρηματολογία τους ανεξαρτήτως των προσωπικών τους απόψεων, ενώ τον νικητή αναδεικνύει μία ομάδα  κριτών που αξιολογεί την τεκμηρίωση και παρουσίαση των επιχειρημάτων κάθε ομάδας. Πέραν από το αγωνιστικό του μέρος όμως, το debate έχει πολλαπλά οφέλη, τόσο για τους συμμετέχοντες όσο και για τις κοινωνίες στις οποίες ζουν. Διδάσκει τους συμμετέχοντες κριτική σκέψη, λογική επιχειρηματολογία και αποδοτική επικοινωνία μέσα σε ομάδες αλλά και ανάμεσά τους. Επίσης διδάσκει την σωστή έρευνα για την δημιουργία τεκμηριωμένων και ορθών θέσεων. Τέλος, βοηθά στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών και της δημοκρατίας μας.

 Στην πολιτική όμως κυριαρχεί η  αντιπαράθεση των πολιτικών αντιπάλων μέσα από την τηλεοπτική  αναμέτρηση. Η τέχνη του λόγου είναι αυτή που αναδεικνύει νικητές στα τηλεοπτικά debate  και  καθορίζει  ακόμα και τη νίκη στις εκλογές. Πρόκειται για  ενδεδειγμένο τρόπο αντιπαράθεσης αλλά και επίλυσης διαφορών, καθώς δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να αξιολογήσει τις αντιτιθέμενες απόψεις, να κρίνει την ορθότητά τους και να επιλέξει με κριτήριο τη λογική κρίση τον ικανότερο. Ωστόσο, συχνά παρατηρείται κατάχρηση και υπερβολή του λόγου από τους πολιτικούς, οι οποίοι με τους κατάλληλους χειρισμούς παρασύρουν το λαό, παραπλανώντας ή και εξαπατώντας τον, στην προσπάθειά τους να εξυπηρετήσουν το πολιτικό ή κομματικό τους συμφέρον. Τελικά, έτσι όπως οργανώθηκε η τηλεοπτική αντιμαχία κατά τα ξένα πρότυπα ,καταποντίστηκε  η έννοια τού «διαλέγεσθαι» των πολιτικών αρχηγών. Αντί να γίνει μια ελεύθερη και αβίαστη, πολιτική συζήτηση ανά δύο ή και με περισσότερους από δύο κάθε φορά ή και με όλους μαζί, οργανώθηκε μια τεχνητή, βεβιασμένη, αφύσικη πολιτική συνύπαρξη μεμονωμένων απαντήσεων και έτσι τελικά ο διάλογος ευτελίστηκε σε μονόλογο, σε παράλληλους μονολόγους. Χάθηκε η ουσία, ο αληθινός, φυσικός και αποκαλυπτικός διάλογος που θα ικανοποιούσε τους ακροατές και θα τους βοηθούσε στην κατανόηση των προβλημάτων και σε σωστές εκτιμήσεις. Χάθηκε δηλ. μια σημαντική για τη δημοκρατία ευκαιρία γνήσιου και ουσιαστικού πολιτικού διαλόγου στον βωμό της προσπάθειας να κερδηθούν εντυπώσεις για ψηφοθηρικούς σκοπούς. Έλειψαν το επιχείρημα και το αντεπιχείρημα, η ολοκληρωμένη διατύπωση σκέψεων και κυριάρχησε αναγκαστικά ο αποσπασματικός και  συνθηματοποιημένος λόγος. Και πάλι όμως είναι ευθύνη του κοινού να ελέγχει και να ασκεί κριτική σε όσα ακούει και να μην πείθεται από  το δημαγωγικό λόγο.

Καταλήγοντας , η διαχρονική παρουσία της μονομαχίας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα αποδεικνύει την τάση των ανθρώπων να επιβληθεί ο ένας στον άλλο και να αναδειχθεί ένας αδιαφιλονίκητος νικητής. Τελικά, παραμένει  αναλλοίωτη  η ανάγκη του ανθρώπου να ανταγωνιστεί, να «κονταροχτυπηθεί»,  με τον αντίπαλό του και να αναδειχθεί νικητής. Απλώς, τα «όπλα» του διαφοροποιούνται κατά καιρούς. Βέβαια οι διαφορετικές μορφές της μονομαχίας  στο πέρασμα του χρόνου αντανακλούν τις αλλαγές στις κοινωνικές συνθήκες και στις ηθικές αξίες  κάθε εποχής. Δηλαδή,  η εξέλιξη της έννοιας της μονομαχίας ακολουθεί τις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές αλλαγές που συντελούνται σε κάθε εποχή. Είναι αισιόδοξο το γεγονός πως σήμερα οι μονομαχίες δεν είναι κυριολεκτικές αλλά μεταφορικές και στη σύγχρονη εποχή οι πολιτικές αλλά και άλλες διαφορές επιλύονται αναίμακτα. Σίγουρα αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη, καθώς  οι εποχές έχουν αλλάξει και η χρήση βίας δεν νομιμοποιεί κανέναν να  αποδείξει την αξία του μέσω αυτής.

                                                                                                        Νίκος Βουλτσόπουλος

ΠΗΓΕΣ

http://gym-evsch-n-smyrn.att.sch.gr        

http://magdagaitanidou.blogspot.gr

https://argolikivivliothiki.gr

Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr

http://www.stougiannidis.gr

http://www.tovima.gr

http://www.newsbeast.gr

 http://www.mixanitouxronou.gr

http://www.babiniotis.gr

http://debating.gr