Άρθρο για τον θυμό από τη μαθήτρια του Β1΄ Γ. Π.

ΘΥΜΟΣ: η καταστροφή μας

<<Το να κρατάς θυμό είναι σαν να αρπάζεις ένα αναμμένο κάρβουνο για να το πετάξεις σε κάποιον. Αυτός που καίγεται είσαι εσύ.>>          Βούδας, 563-483 π.Χ.,

  Αφορμή για τη δημιουργία αυτού του άρθρου είναι η «μήνις» του Αχιλλέα στην ραψωδία Α της Ιλιάδας του Ομήρου. Συγκεκριμένα, εννοούμε το επεισόδιο που ο Αγαμέμνονας δήλωσε πως θέλει να πάρει το γέρας (πολεμικό λάφυρο) του Αχιλλέα, αφού μόνο αυτός αντέδρασε, όταν ζήτησε άλλο λάφυρο στη θέση της Χρυσηίδας. Αυτό αμέσως κίνησε το θυμό του Αχιλλέα, που το θεώρησε προσβολή της τιμής του και καθώς ο θυμός του κορυφώθηκε κατέληξε να ορκιστεί αποχή από τη μάχη.

   Το θέμα μας λοιπόν είναι ο θυμός. Θυμός είναι ένα συναίσθημα, το οποίο συνήθως προκαλείται από ένα γεγονός  που έχουμε βιώσει και  κατά το οποίο νιώσαμε προσβολή, απογοήτευση ή δεχτήκαμε άρνηση. Υπάρχουν πιο συγκεκριμένα δύο μορφές παραγόντων του θυμού: εξωτερικοί και εσωτερικοί. Εξωτερικός παράγοντας μπορεί να είναι κάποιο πρόσωπο ή κάποιο γεγονός. Εσωτερικός παράγοντας μπορεί να είναι μία αρνητική σκέψη, κάποια ανησυχία ( για το παρελθόν-το παρόν-το μέλλον ) ή κάποια άσχημη ανάμνηση.

  Υπάρχουν δύο μορφές θυμού: ο επιθετικός θυμός και ο παθητικός θυμός. Ο θυμός έχει επιθετική μορφή όταν εξαιτίας του κατηγορούμε ή ασκούμε κριτική σε κάποιον, δεν μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά ώστε να εξετάσουμε το πρόβλημα καλύτερα, ασκούμε λεκτική ή σωματική βία σε κάποιον, νιώθουμε νευρικότητα η οποία μας ωθεί στην υπερκινητικότητα. Ο θυμός έχει παθητική μορφή όταν εξαιτίας του εκβιάζουμε ψυχολογικά κάποιον με σκοπό να κάνει αυτό που θέλουμε, υποκρινόμαστε τον λυπημένο, κρατάμε όλο αυτό το συναίσθημα μέσα μας και στο τέλος διαταράσσεται η ισορροπία μας ή, ακόμη χειρότερα, οδηγούμαστε στην αυτοκαταστροφή.

  Φυσικά, υπάρχουν και βαθύτερα αίτια που μας κάνουν να θυμώσουμε όπως είναι το άγχος, ο φόβος, η ζήλια, η αίσθηση απειλής ή και η αίσθηση αδικίας. Αυτό μας δείχνει πως πίσω από τον θυμό κρύβονται οι πολλές φοβίες και οι ανασφάλειες μας, όπως, επίσης, και διάφορα κίνητρα τα οποία δημιουργήθηκαν λόγω των παραπάνω συναισθημάτων. Οι άνθρωποι που θυμώνουν πιο συχνά είναι αυτοί που αφήνουν τον εαυτό τους να τον κυριεύσουν τα παραπάνω συναισθήματα, δηλαδή το άγχος, ο φόβο, η ζήλια, η αίσθηση απειλής ή η αίσθηση αδικίας. Όταν μας κυριέψουν αυτά τα συναισθήματα, θυμώνουμε και χάνουμε την επαφή με τον εαυτό μας.

   Όποια όμως κι αν είναι η αιτία του οι συνέπειες είναι ανεξέλεγκτες. Όταν αυτό το συναίσθημα μας καταβάλει, μπορεί να κάνουμε κάποιες πράξεις τις οποίες δεν θέλουμε και ούτε καν έχουμε φανταστεί πως μπορούμε να κάνουμε. O θυμός έχει οδηγήσει ανθρώπους σε παρανομίες, ειδεχθή εγκλήματα, καταστροφικές και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Οργισμένοι νέοι γίνονται χούλιγκανς, αναρχικοί, ναρκομανείς και αλκοολικοί. Όταν θυμώνουμε οι χτύποι τις καρδιάς και οι ορμόνες μας, συγκεκριμένα η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη, αυξάνονται και η αρτηριακή πίεσή μας ανεβαίνει, κάτι που είναι πολύ επικίνδυνο για την υγεία μας και μπορεί  να προκαλέσει σοβαρά περιστατικά όπως εμφράγματα ή καρδιαγγειακά επεισόδια. Οι άνθρωποι, όταν είναι θυμωμένοι, έχουν διάφορες σπασμωδικές αντιδράσεις. Κάποιοι δεν δέχονται ότι έχουν κάνει λάθος και ότι φταίνε. Άλλοι θέλουν να είναι στο κέντρο της προσοχής. Βέβαια, οι περισσότεροι δικαιολογούν τον εαυτό τους λέγοντας απλώς <<Ε! Άνθρωποι είμαστε!>> και έτσι νομίζουν πως το πρόβλημα λύνεται. Ακόμη, κάποιοι ισχυρίζονται πως δεν μπορούν να ελέγξουν τον εαυτό τους και έτσι πιστεύουν πως το θέμα λήγει. Έτσι η επικοινωνία με τον εαυτό μας χάνεται. Αποξενωνόμαστε από την ίδια μας τη φύση. Επίσης, αποξενωνόμαστε από τον έξω κόσμο και οι σχέσεις που έχουμε χτίσει με τους ανθρώπους γύρω μας γκρεμίζονται. Τα αίσθημα απόρριψης, η ανασφάλεια και η φοβία πλημμυρίζουν την ψυχή και δημιουργείται έτσι ο φαύλος κύκλος αρνητικής ψυχολογίας- θυμού που συνεχώς ανανεώνεται.

  Υπάρχει λοιπόν ένα σημαντικό ερώτημα σχετικά με τον θυμό. Να τον εκφράζουμε ή να τον καταπνίγουμε μέσα μας; Και οι δύο απόψεις υποστηρίζονται από δυνατά επιχειρήματα. Οι υποστηρικτές της πρώτης άποψης λένε πως αν καταπνίγουμε τον θυμό μέσα μας, θα κάνουμε κακό στον εαυτό μας, ενώ οι υποστηρικτές της δεύτερης λένε πως εκφράζοντας τον θυμό μας, μπορεί να κάνουμε κακό στους γύρω μας. Εγώ προσωπικά είμαι υπέρ της πρώτης άποψης, δηλαδή πιστεύω πως πρέπει να εκφράζουμε τον θυμό μας, αλλά πάντα με μέτρο, διότι μόνο έτσι μπορεί να λυθεί το πρόβλημα και γιατί αν καταπνίγουμε τον θυμό μας υπάρχει μεγάλος κίνδυνος αυτοκαταστροφής εξαιτίας όλων των κακών σκέψεων που κάνουμε. Τέτοιες σκέψεις ταράζουν την ψυχική μας υγεία: Εγώ φταίω για όλα!, Εξαιτίας μου έγιναν όλα!, Εγώ τους έδωσα το δικαίωμα να με πληγώσουν!  Έτσι βέβαια οδηγούμαστε στην αυτολύπηση ή την αυτοτιμωρία. Το ζήτημα λοιπόν είναι το πώς θα τον εκφράσεις , ώστε να εξανεμιστεί και να μην αφήσει υπόλοιπο μέσα μας. Πρακτικός  τρόπος  υγιούς έκφρασής του μπορεί να είναι ένα άθλημα, ο χορός, το τραγούδι, μια βόλτα για καθαρό αέρα και γενικά οποιαδήποτε δραστηριότητα που μας χαλαρώνει.

  Καταλήγω στην άποψη ότι ο θυμός είναι  αναπόδραστη πραγματικότητα για τη ζωή του καθενός Μπορεί μάλιστα να γίνει πολύ χρήσιμο συναίσθημα και απαραίτητο στη ζωή, αλλά μόνο όταν τον διαχειριζόμαστε σωστά. Άνθρωποι με κινητήρια δύναμη το θυμό μπορούν να προοδεύσουν ατομικά και να προσφέρουν στο σύνολο μέσα από τη δική τους ανέλιξη. Σας προτείνω λοιπόν να μην προσπαθείτε να κρατήσετε τον θυμό έξω από τη ζωή σας, γιατί αυτό δε γίνεται. Ο θυμός πάντα θα γεννιέται μέσα μας. Απλά κάποιοι θέλουν να πιστεύουν πως είναι ικανοί να ζήσουν θωρακισμένοι μακριά από αυτόν. Κακώς!

                                                                                                                 Γιαννίκη Περσεφόνη

      Πηγές:

     Γνωμικολογικόν

      omirikoiheroes.blogspot.com

      Sinaisthisi.gr

      iatrikofalirou.gr

      ιατροnet

      Βικιπαίδεια

      diaforetiko